Chciałbym zapytać o słowo „matriarchia". Słownik nie zna takiego terminu. Jest tylko „matriarchat”, analogicznie do „patriarchatu”. Ale skoro istnieje termin „anarchia” i „oligarchia”, to dlaczego, przez analogię, nie wprowadzić „matriarchii” czy „patriarchii”? Tym bardziej, że termin „patriarchat” ma swoje ściśle określone, specyficzne i odmienne od potocznego znaczenie w kontekście kościelnym.

pz

Niedawno w Poradni pojawiła się opinia, że obowiązuje łączna pisownia przedrostka super niezależnie od znaczenia (superczłowiek 'superman' i 'świetny gość', supersamochód 'wyścigówka' i 'fajna bryka', superlaska 'szprycha' i 'git dziewucha'). Sam jestem zwolennikiem różnicowania pisowni, tak jak w przypadku płyty długogrającej. I w USJP takie zróżnicowanie nastąpiło, właśnie w haśle super (choć akurat słowo okazja chyba go nie wymaga…). Czy mogę prosić o skomentowanie tej rozbieżności?

Dzień dobry!
Zamawiając w restauracji to samo, co kolega przede mną, powiem: „Mi to samo” czy „Mnie to samo”?
Pozdrawiam
Rafał Kowalski

Przeglądając właśnie słownik angielsko-polski PWN-Oxford, zauważyłem, że mieszkańcy Indii są wciąż wymieniani jako Hindusi, a autochtoniczni Amerykanie widnieją jako Indianie. Czy te nazwy nie powinny być poprawione już dawno temu? Hindus powinien być osobą wyznającą hinduizm, niezależnie od rasy, a Indianinem powinniśmy nazywać człowieka z Indii, z oczywistych powodów. Czy prócz przyzwyczajenia są jakieś powody, by nie wprowadzać takich zmian?

Czy poprawny jest zwrot po całości i kiedy można go użyć?

Dzień dobry Państwu!
Mateusz Borek (Polsat) wykreował pojęcia: „Zawodnik jest pod formą”, czyli że nie ma jej, jest bez niej, gra miernie a nawet źle; „Zawodnik jest pod grą”, czyli że jest aktywny, ma tzw. ciąg na bramkę itp.; „Zawodnik jest pod piłką”, czyli że jest przy niej, w jej posiadaniu. Czy jeśli formy te nie są poprawne, to pan ten łamie ustawę o języku polskim?
Pozdrawiam serdecznie

Używanie przysłówka „jak” zamiast „gdy/'kiedy” lub „jeśli”" bardzo mnie irytuje. Ale czy słusznie? Nie jestem ekspertem językowym, więc dopuszczam ewentualność, że nie mam racji. Przykłady:

„Jak wrócimy z wycieczki, zjemy obiad"

„Jak byłem małym chłopcem...”

„Jak przeżyje tę noc, to będzie żył”.

Gdy ktoś mówi: „Jak przyjdę...” – nie wiem, co ma na myśli: „Gdy przyjdę...” czy „Jeśli przyjdę...”; a może zastanawia się „W jaki sposób przyjdę...”.

Czy słusznie się „czepiam”?

Jeśli w zdaniu wtrącam pewien fragment rozpoczęty myślnikiem, to czy muszę użyć myślnika zamykającego, czy też musi to być przecinek? Na przykład tak:

Tekst powstał na podstawie artykułów Jana Kowalskiego – rubryka „Życie” w „Dzienniku Pomorskim”, Marii Nowak – rubryka „Co słychać” w „Gazecie Łódzkiej”, oraz internetowej poradni językowej Wydawnictwa Naukowego PWN.

Wydaje mi się, że gdybym pomiędzy Pomorskim a Marii użył myślnika, byłoby to niewłaściwe, bo tam potrzebny jest przecinek.

Witam serdecznie.
Chciałbym wiedzieć, skąd nagminne używanie przez nie tylko zwykłych użytkowników języka, ale przede wszystkim przez dziennikarzy i redaktorów, a więc osoby, które winny szczególnie dbać o poprawność, słów psycholoŻKA, socjoloŻKA, filoloŻKA? Mam nieodparte wrażenie, że po wyemitowaniu reklamy sera znanej firmy H. nastąpiło zatrzęsienie tych i podobnych form analogicznych. Dziwi mnie, że takie cudaczne wyrazy tak szybko są przez uzus akceptowane.
Pozdrawiam

Szanowni Państwo,
chciałabym zapytać, jak nazwiemy mieszkańców wyspy Gozo? Gozytańczycy?
Pozdrawiam
Berenika